Stan zagrożenia zdrowia publicznego: co to oznacza?
Stan zagrożenia zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym to najwyższy stopień alarmu, który WHO wprowadza, gdy choroba rozprzestrzenia się tak szybko, że wymaga globalnej, skoordynowanej reakcji. W przypadku małpiej ospy jest to drugi taki przypadek - pierwszy ogłoszono 23 lipca 2022 roku. Najnowsze ostrzeżenie związane jest głównie z sytuacją w Afryce, gdzie od początku 2024 roku odnotowano drastyczny wzrost zachorowań.
Zgodnie z danymi WHO, od stycznia do czerwca 2024 roku liczba zachorowań wzrosła o 160%, a liczba zgonów o 19% w porównaniu do poprzedniego roku. W Demokratycznej Republice Konga, gdzie małpia ospa rozprzestrzenia się najszybciej, sytuacja jest szczególnie poważna. Ponad 96% przypadków zachorowań i zgonów na świecie odnotowano właśnie w tym kraju.
Nowy szczep wirusa: większe zagrożenie, trudniejsze do wykrycia
Na początku 2024 roku w jednym z miast Demokratycznej Republiki Konga pojawił się nowy szczep wirusa małpiej ospy – klad 1b MPox. Jest to bardziej zjadliwa odmiana, która, według badaczy, może łatwiej się rozprzestrzeniać i jest trudniejsza do wykrycia. Charakteryzuje się łagodniejszymi zmianami skórnymi, które lokalizują się głównie na narządach płciowych, co utrudnia diagnozę. Co więcej, chorzy mogą zarażać innych jeszcze przed wystąpieniem objawów.
Nowa odmiana wirusa zaczęła pojawiać się także w innych krajach Afryki, takich jak Burundi, Kenia, Rwanda i Uganda. W Republice Południowej Afryki oraz na Wybrzeżu Kości Słoniowej wciąż panuje epidemia wcześniejszej, mniej niebezpiecznej wersji MPox.
Skutki globalnego rozprzestrzeniania się małpiej ospy
Małpia ospa to odzwierzęca choroba wirusowa, której objawy to m.in. gorączka, dreszcze, osłabienie, bóle mięśni i stawów oraz wysypka pojawiająca się na klatce piersiowej, dłoniach i stopach. Śmiertelność wynosi od 3% do 6%, jednak nowy szczep kladu 1b MPox może być znacznie groźniejszy, z potencjalnym wskaźnikiem śmiertelności dochodzącym do 10%.
Rozprzestrzenianie się wirusa na inne kraje i kontynenty budzi poważne obawy o możliwość globalnej epidemii, podobnej do tej z 2022 roku, kiedy to małpia ospa wybuchła w kilkudziesięciu krajach na świecie. Wówczas epidemia została powstrzymana głównie dzięki leczeniu i szczepieniom. Jednak w Afryce, ze względu na ograniczony dostęp do szczepionek i wysokie koszty, metody te nie były stosowane, co pozwoliło wirusowi na mutowanie i dalsze rozprzestrzenianie się.
Konieczność skoordynowanej reakcji globalnej
Ogłoszenie stanu zagrożenia przez WHO jest odpowiedzią na apel Komitetu ds. Sytuacji Nadzwyczajnych, który po szczegółowej analizie sytuacji zarekomendował wprowadzenie tego środka. Tedros Adhanom Ghebreyesus podkreślił, że pojawienie się nowego kladu MPox i jego szybkie rozprzestrzenianie się we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga, a także pojawienie się przypadków w sąsiednich krajach, jest szczególnie niepokojące.
W związku z tym potrzebna jest skoordynowana międzynarodowa odpowiedź, aby powstrzymać te ogniska i ratować życie. Epidemia małpiej ospy z 2022 roku pokazała, że globalne współdziałanie może być kluczowe w powstrzymywaniu rozprzestrzeniania się wirusa. W obecnej sytuacji, Afryka stoi przed wyzwaniem mobilizacji zasobów i środków do walki z tą chorobą.
Ogłoszenie przez WHO stanu zagrożenia zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym w związku z małpią ospą to sygnał, że sytuacja jest poważna i wymaga natychmiastowej reakcji. Nowy szczep wirusa, który rozprzestrzenia się w Afryce, stanowi poważne zagrożenie, a jego szybkie rozprzestrzenianie się wymaga skoordynowanych działań na skalę międzynarodową. Decyzje podjęte teraz mogą mieć kluczowe znaczenie dla powstrzymania globalnej epidemii i ochrony zdrowia publicznego na całym świecie.
źródło: Poradnik Zdrowie