Kto jest najbardziej zagrożony?
Rak krtani atakuje przede wszystkim osoby w wieku średnim i starszym, najczęściej między 45. a 70. rokiem życia. Według statystyk, schorzenie to dotyka głównie mężczyzn, którzy stanowią większość pacjentów z tym rodzajem nowotworu. Na wystąpienie raka krtani wpływa wiele czynników, wśród których wymienia się palenie papierosów, nadużywanie alkoholu oraz długotrwałą ekspozycję na zanieczyszczenia powietrza. Jednak nie tylko osoby prowadzące niezdrowy tryb życia są zagrożone. Ryzyko zachorowania zwiększa także wiek oraz inne czynniki środowiskowe.
W Polsce, najczęściej występującym typem raka krtani jest nowotwór nagłośni. To szczególnie niebezpieczne miejsce, ponieważ w tym rejonie znajduje się bogata sieć naczyń chłonnych, co sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się komórek rakowych do okolicznych węzłów chłonnych. Wczesne przerzuty do węzłów chłonnych znacząco pogarszają rokowania pacjenta, dlatego tak ważne jest szybkie wykrycie choroby.
Objawy raka krtani – kiedy zgłosić się do lekarza?
Objawy raka krtani mogą być subtelne, co często prowadzi do opóźnienia w diagnostyce. Jednym z pierwszych i najważniejszych objawów, na które powinno się zwrócić uwagę, jest utrzymująca się przez ponad trzy tygodnie chrypka. Niestety, wiele osób bagatelizuje ten symptom, uważając go za skutek przeziębienia lub nadwyrężenia głosu.
Według brytyjskiego systemu ochrony zdrowia NHS, oprócz chrypki istnieje sześć innych kluczowych objawów, które mogą wskazywać na rozwój nowotworu krtani:
- Ból podczas połykania – może być towarzyszyć mu uczucie, jakby coś utknęło w gardle.
- Guzek lub obrzęk na szyi – może to być wyczuwalna zmiana na zewnątrz szyi, wynikająca z przerzutów do węzłów chłonnych.
- Długotrwały kaszel lub duszność – nowotwór krtani może powodować uporczywy kaszel, a w cięższych przypadkach trudności w oddychaniu.
- Ból gardła lub ucha – objaw ten może wskazywać na rozwój guza w obrębie krtani, powodującego ucisk na sąsiadujące struktury.
- Świszczący dźwięk podczas oddychania – zwężenie dróg oddechowych wywołane guzem może prowadzić do charakterystycznego świszczącego oddechu.
- Trudności w oddychaniu – w zaawansowanych przypadkach rak krtani może prowadzić do poważnych zaburzeń oddychania.
Dodatkowe objawy to nieświeży oddech, skrajne wyczerpanie oraz niezamierzona utrata wagi. Pacjenci, którzy odczuwają jeden lub więcej z tych symptomów, powinni jak najszybciej udać się do lekarza.
Diagnoza raka krtani – podstawowe badania
Rozpoznanie raka krtani opiera się na kilku podstawowych badaniach. Pierwszym krokiem jest wizyta u laryngologa, który może przeprowadzić badanie palpacyjne szyi, a także wykonać laryngoskopię. Laryngoskopia polega na wprowadzeniu specjalnego narzędzia do gardła, co pozwala lekarzowi na dokładną ocenę krtani i wykrycie ewentualnych zmian chorobowych. Podczas tego badania można pobrać wycinek tkanki do badania histopatologicznego, co pozwala na ostateczne potwierdzenie diagnozy.
Aby ocenić, jak bardzo zaawansowany jest nowotwór, lekarze mogą zlecić dodatkowe badania obrazowe, takie jak:
- RTG klatki piersiowej – badanie to pozwala na ocenę ewentualnych przerzutów do płuc.
- USG szyi – umożliwia ocenę węzłów chłonnych oraz struktur szyi.
- Tomografia komputerowa (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI) – badania te dostarczają szczegółowych informacji na temat rozległości nowotworu i jego ewentualnych przerzutów.
Leczenie raka krtani – jakie są możliwości?
Leczenie raka krtani zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz lokalizacji guza. W przypadku mniej zaawansowanych nowotworów, stosuje się mikrochirurgiczne usuwanie zmian. Jedną z technik jest chordektomia, polegająca na usunięciu zajętej struny głosowej. Ten rodzaj operacji pozwala pacjentowi zachować głos i normalne funkcje oddychania.
W przypadku bardziej zaawansowanych nowotworów konieczna jest częściowa lub całkowita laryngektomia, czyli operacyjne usunięcie krtani. Częściowa laryngektomia pozwala pacjentowi na zachowanie głosu, natomiast całkowite usunięcie krtani oznacza, że pacjent traci możliwość mówienia w tradycyjny sposób oraz wymaga wycięcia okolicznych węzłów chłonnych, aby zminimalizować ryzyko przerzutów. Po takiej operacji pacjent uczy się mowy przełykowej lub korzysta z protezy głosowej.
Radioterapia jest istotnym elementem leczenia raka krtani. Może być stosowana zarówno jako główna metoda leczenia, jak i terapia wspomagająca po operacji, mająca na celu zniszczenie pozostałych komórek nowotworowych.
źródło: Poradnik Zdrowie