Niewydolność serca – skala problemu w Polsce
Obecnie w Polsce ponad 1,2 miliona osób cierpi na niewydolność serca, a liczba chorych systematycznie rośnie. Każdego roku z powodu tej choroby umiera około 140 tysięcy osób, co odpowiada populacji miasta takiego jak Zielona Góra. Wśród przyczyn wzrostu liczby przypadków niewydolności serca znajdują się starzenie się społeczeństwa oraz postęp w leczeniu innych chorób kardiologicznych, które mogą prowadzić do jej rozwoju, takich jak zawał serca czy choroby zastawek.
Dr hab. n. med. Marta Kałużna-Oleksy wyjaśnia, że niewydolność serca to przewlekła i śmiertelna choroba, która ma bardzo złe rokowania. Ponad 40% pacjentów umiera w ciągu pięciu lat od postawienia diagnozy. Warto jednak podkreślić, że odpowiednie leczenie oraz zmiany stylu życia mogą wpłynąć na zahamowanie jej rozwoju, dlatego kluczowe jest wczesne rozpoznanie i wdrożenie terapii.
Przyczyny niewydolności serca
Głównymi przyczynami niewydolności serca są choroba wieńcowa i nadciśnienie tętnicze, które odpowiadają za aż 90% przypadków tej choroby. Niewydolność może jednak rozwinąć się również w wyniku wad wrodzonych i nabytych serca, kardiomiopatii, zapalenia mięśnia sercowego, a także po przebytym zawale serca. Co ciekawe, na rozwój tego schorzenia mogą wpływać także choroby spoza układu sercowo-naczyniowego, takie jak cukrzyca, nadczynność tarczycy, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy marskość wątroby.
Choroba dotyka zarówno osoby starsze, jak i młodsze. Aż co dziesiąty chory na niewydolność serca ma mniej niż 60 lat, co pokazuje, że nie jest to schorzenie zarezerwowane wyłącznie dla osób w podeszłym wieku. Należy zwrócić uwagę na ryzyko, jakie stanowią inne, współistniejące choroby, które mogą niepostrzeżenie doprowadzić do rozwoju niewydolności serca.
Objawy niewydolności serca – jak je rozpoznać?
Niewydolność serca często daje objawy, które są niespecyficzne i mogą być mylone z innymi schorzeniami. Z tego powodu pacjenci często bagatelizują swoje symptomy, co prowadzi do opóźnienia w postawieniu diagnozy i rozpoczęciu leczenia. Wśród najczęstszych objawów niewydolności serca wymienia się duszność, męczliwość oraz obrzęki.
Duszność – najważniejszy sygnał ostrzegawczy
Duszność to najbardziej charakterystyczny objaw niewydolności serca. Początkowo pojawia się jedynie podczas wysiłku fizycznego, ale z czasem może występować również w spoczynku. Typowa dla tej choroby jest także duszność w pozycji leżącej (orthopnoe), która ustępuje po zmianie pozycji na siedzącą lub stojącą. Pacjenci często zmuszeni są spać na coraz wyższej poduszce, a w zaawansowanych przypadkach nawet w pozycji siedzącej.
Zmniejszona tolerancja wysiłku
Kolejnym objawem, na który pacjenci zwracają uwagę, jest zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego. Z czasem nawet codzienne czynności, takie jak ubieranie się, mogą wywoływać uczucie zmęczenia.
Obrzęki i nagły przyrost masy ciała
Obrzęki, szczególnie w okolicach kostek i podudzi, to kolejny symptom, na który warto zwrócić uwagę. Są one spowodowane gromadzeniem się płynów w organizmie, co może również prowadzić do nagłego przyrostu masy ciała. Zwiększenie wagi o 2 kg w ciągu 2-3 dni to powód, aby pilnie skonsultować się z lekarzem.
Inne objawy niewydolności serca
Do mniej charakterystycznych objawów należą zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca, nudności, suchy kaszel, problemy z apetytem oraz obniżenie nastroju. Wszystkie te symptomy mogą świadczyć o rozwijającej się niewydolności serca, dlatego ważne jest, aby pacjenci nie ignorowali zmian w swoim samopoczuciu.
Profilaktyka i diagnostyka – klucz do długiego życia
Wczesna diagnoza niewydolności serca pozwala na skuteczniejsze leczenie, dlatego tak ważne jest, aby pacjenci byli świadomi ryzyka i regularnie kontrolowali swoje zdrowie. Polskie Stowarzyszenie Osób z Niewydolnością Serca stworzyło specjalną ankietę – kalkulator ryzyka zachorowania, która pomaga pacjentom ocenić, czy mogą być narażeni na rozwój choroby. Ankieta ta jest dostępna online i składa się z 10 pytań dotyczących czynników ryzyka oraz objawów. Wypełnienie jej może skłonić do wcześniejszej konsultacji z lekarzem, co znacząco zwiększa szanse na wczesne wykrycie choroby.
Dr hab. n. med. Marta Kałużna-Oleksy zachęca wszystkich, którzy zauważają u siebie objawy charakterystyczne dla niewydolności serca, do jak najszybszej wizyty u specjalisty. Podkreśla, że wczesne wykrycie choroby daje pacjentom większe szanse na kontrolowanie jej przebiegu oraz dłuższe życie w lepszym zdrowiu.
źródło: Poradnik Zdrowie