Na początek uściślenie pojęć HIV oraz AIDS, które potocznie stosowane są zamiennie, chociaż oznaczają coś innego. Jeśli mówimy o HIV to oznacza, że mamy na myśli wirusa o nazwie Human Immunodeficiency Virus, który uszkadza układ immunologiczny (odpornościowy). Zakażeni wirusem HIV mogą pozostać tylko jego nosicielami albo zachorować na AIDS, czyli zespół nabytego upośledzenia odporności. AIDS to choroba, która może dać objawy dopiero po kilku lub kilkunastu latach od zakażenia wirusem HIV. W wyniku choroby układ odpornościowy jest już tak mocno osłabiony, że pojawiają się choroby będące wynikiem zaburzonej odporności. Dość często właśnie te choroby są sygnałem do zbadania w kierunku zakażenia wirusem HIV. Po zakażeniu wirus HIV rozwija się przez kilka tygodni, a potem występują objawy jak przy grypie albo innej infekcji: wysypka, bóle mięśni, stan podgorączkowy lub gorączka, bóle stawów, ogólne osłabienie lub powiększenie węzłów chłonnych. Bardzo łatwo te objawy zlekceważyć, ponieważ po ich ustąpieniu zakażenie wirusem HIV przechodzi w stan bezobjawowy. Dopiero po wielu latach układ immunologiczny jest zdewastowany, łatwo o zachorowanie na inne choroby w tym niektóre nowotwory. Jest to ostatnia faza zakażenia wirusem HIV, czyli choroba AIDS (więcej portaldlazdrowia.pl/wczesne-objawy-hiv-i-aids).
Zakażenie wirusem HIV następuje trzema głównymi drogami:
- kontakt z krwią zakażonego (transfuzje, skaleczenia, używanie tych samych strzykawek lub przyborów do tatuażu, kosmetycznych lub fryzjerskich),
- kontakty seksualne, wirus HIV znajduje się w spermie, wydzielinie z pochwy oraz w płynie preejakulacyjnym,
- zakażenie dziecka przez matkę – w czasie porodu przez krew, przez łożysko, lub w trakcie karmienia piersią.
Dotyk, ukąszenie owadów, kaszel, używanie tych samych naczyń – tą drogą zakażenie nie przechodzi na innego człowieka.
Wirusa HIV nie można całkowicie zniszczyć, ale można ograniczyć jego replikację. Służą do tego zestawy nowoczesnych leków, które redukują liczbę wirusów i nie dopuszczają do upośledzenia układu odpornościowego, czyli do zachorowania na AIDS. Nowoczesne zestawy leków działają tak dobrze, że w wielu przypadkach redukują liczbę wirusów do tego stopnia, że układ odpornościowy odbudowuje się. Nie ma szczepionki, a najlepsze efekty daje profilaktyka, czyli unikanie zagrożeń. Największe zagrożenie to przygodne kontakty seksualne bez prezerwatywy (skuteczność ochrony prezerwatywy to 80-90%), oraz nieuwaga przy skaleczeniach, korzystanie z zakładów fryzjerskich i kosmetycznych nie przestrzegających zasad higieny. Nawet w trakcie porodu można ograniczyć ryzyko zakażenia dziecka do 1-2% dzięki odpowiednim lekom przeciwwirusowym i porodowi metodą cesarskiego cięcia.
Codzienne życie z zakażonym wirusem HIV nie jest niebezpieczne. Wystarczy przestrzegać pewnych zasad, ostrożność jest zalecana wszędzie tam, gdzie pojawia się krew, a więc przy zadrapaniach, skaleczeniach, goleniu. Ryzyko zakażenia w trakcie współżycia spada o 80-90% dzięki zastosowaniu prezerwatywy. W pozostałych codziennych sytuacjach nie ma zagrożenia, ponieważ wirus nie przenosi się przez dotyk, drogą kropelkową, czy przez używanie tych samych naczyń kuchennych i sztućców (więcej w serwisie Portaldlazdrowia.pl)