Z tekstu dowiesz się:
- czym jest uczulenie,
- jakie są najczęstsze objawy alergii,
- na jakie rośliny alergik musi uważać wiosną,
- czym jest alergia krzyżowa.
Alergia jest uważana za chorobę społeczną. Uczulenie na rozmaite substancje – pokarmowe, kontaktowe czy wziewne – diagnozuje się u coraz większej liczby dzieci, a także osób dorosłych. Dlatego szczególnie wiosną, kiedy kwitnie i pyli wiele roślin, warto wiedzieć, na co konkretnie uważać i kiedy najlepiej pomoże alergolog.
Co to jest alergia?
Mianem alergii określa się nieprawidłową reakcję układu odpornościowego człowieka na kontakt z określoną substancją (czyli alergenem), która u zdrowych osób nie wywołuje żadnych oznak uczulenia.
Alergenami mogą być składniki znajdujące się w pokarmach (krowim mleku, jajach, orzechach, owocach, warzywach), organizmach zwierząt (jadzie pszczół, sierści psa lub kota, roztoczach), lekach (penicylinie, lekach przeciwbólowych) czy różnych materiałach i substancjach (lateksie, niklu). Bardzo często występują również uczulenia na substancje wziewne, czyli tzw. alergia na pyłki roślin, przenoszone przez wiatr lub owady.
Co ważne, alergia na pyłki może mieć charakter sezonowy , a więc występuje jedynie w okresie, kiedy dana roślina kwitnie lub pyli, a w powietrzu znajduje się duża ilość konkretnych alergenów, albo charakter krzyżowy, o którym więcej przeczytasz w dalszej części tekstu.
Objawy alergii wziewnej
Objawy tej alergii dzieli się na wczesne i późne. Objawy wczesne występują od razu po kontakcie z alergenem, a zalicza się do nich:
- łzawienie oczu,
- kichanie,
- wyciek wodnistej wydzieliny z nosa,
- świąd,
- obrzęk krtani i skurcz oskrzeli,
- duszność,
- świsty podczas oddychania.
Na szczęście te objawy mijają szybko po podaniu odpowiednich leków. Późna faza reakcji alergicznych jest trudniejsza w leczeniu. U chorych z alergicznym nieżytem nosa może wystąpić np. długotrwała blokada nosa prowadząca do uszkodzeń tkanek.
Wiosenna alergia – co może ją powodować?
Alergia pojawiająca się wiosną jest najprawdopodobniej związana z uczuleniem na pyłki roślin. Najgroźniejsze są te przenoszone przez wiatr – mają one aerodynamiczny kształt i długo utrzymują się w powietrzu, przez co mogą wywoływać reakcję alergiczną nawet u osób przebywających daleko od miejsca pylenia. Wśród najczęstszych wiosennych alergenów wyróżnia się:
- pyłki traw – w Polsce występuje około 160 gatunków traw, a okres ich pylenia przypada na drugą połowę maja, czerwiec i pierwszą połowę lipca,
- chwasty – bylica, babka, szczaw, pokrzywa, ambrozja,
- leszczyna,
- olcha,
- brzoza – kwitnie w kwietniu oraz maju. Pyłek brzozy jest jedną z najczęstszych przyczyn alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa oraz spojówek.
Alergia krzyżowa – brzoza szczególnie groźna!
Warto pamiętać, że u wielu chorych występuje tzw. alergia krzyżowa. Mamy z nią do czynienia, kiedy pierwotne uczulenie wywołuje jeden konkretny alergen, a później drugi – pochodzący z innego źródła, ale o podobnej budowie. Zazwyczaj objawia się to tym, że jeden alergen wziewny reaguje z alergenem pokarmowym, przez co reakcja alergiczna jest bardziej nasilona i trudniejsza w leczeniu.
Szczególną ostrożność powinny zachować osoby uczulone na pyłki brzozy. Brzoza wykazuje dużą aktywność w wywoływaniu alergii krzyżowych, reaguje z wieloma innymi alergenami. I tak alergik uczulony na pyłki brzozy może również mieć alergię na:
- owoce (brzoskwinie, daktyle, gruszki, jabłka, morele, śliwki, winogrona, wiśnie),
- warzywa (koper, marchewkę, pietruszkę, szpinak),
- orzechy włoskie i laskowe, migdały,
- inne pyłki (olchy, jesionu, leszczyny, kasztana).
W przypadku każdego uczulenia ważna jest precyzyjna diagnostyka alergologiczna, bo objawy alergii krzyżowej mogą obejmować wiele układów ludzkiego organizmu, w tym drogi oddechowe i układ sercowo-naczyniowy.